Qiz va ayollar ham xotirjam yashashi mumkin bo’lgan Yaponiya

Yaponiyaning xavfsiz ekanligini tez-tez eshitamiz. Bu rostmi? Men Yaponiyada yashagan tajribamni sizlar bilan bo'lishmoqchiman. Bu hikoya faqat mening tajribamdir, boshqa Yaponiyada yashagan qizlarning tajribalari farq qilishi mumkin. Men yashagan Nagoya shahri Tokiyo, Osaka yoki qishloq joylaridan farq qilishi mumkin, lekin  shunga qaramasadan Yaponiyaning xavfsizligini yetkazmoqchiman.

Ayollar uchun maxsus vagonlar mavjud

Yaponiyada jamoat transporti keng qo'llaniladi. Yaponiyaga kelganimda, metroga chiqdim. Platformaga tushib, katta sariq belgini ko'rdim. Bu belgi “ayollar uchun maxsus vagon” edi. Men buni yaxshi tushunmadim va “faqat ayollar uchun vagon?!” deb hayron bo'ldim. O'zbekistonda ayollar uchun maxsus vagonlar yo'q, shuning uchun faqat ayollar uchun vagon haqida o'ylay olmadim. Keyingi kuni katta yoshli bilan metroga chiqqanimda so'radim va mening tushuncham to'g'ri ekanligini bildim. Bu vagon faqat ayollar uchun edi. Shuning uchun, poyezd to'la bo'lsa ham, ayollar orasida xavfsiz harakatlanishingiz mumkin.

Yaponiyada boshqa odamlarning mulkiga hurmat

Yaponiyaga bormasdan oldin konbini yoki stansiyalarda soyabonni bepul olish mumkinligini bilardim. Lekin Yaponiyaga borganimda, soyabonlar nafaqat yuqoridagi joylarda, balki har bir qavatdagi eshik oldida ham bor edi. Albatta, hech kim bu soyabonlarni olishga harakat qilmaydi. Chunki hamma bu shaxsiy mulk ekanligini va olib ketish mumkin emasligini biladi. Shuning uchun soyabon egasi o'g'irlanishidan xavotirlanmasdan soyabonini tashqarida qoldiradi.

Bundan tashqari, kimdir biror narsani tushirib qo'ysa, hech kim uni olib ketmaydi, balki yo'l chetiga qo'yib qo'yadi. Shunday qilib, yo'qotgan odam o'sha joydan topa oladi. Masalan, hamyoningizni tushirib qo'ysangiz, uni yo'qotgan joyingizda yoki yaqinidagi politsiya bo'limida topishingiz mumkin. 1 yeningiz ham qaytariladi. Ko'p odamlar telefonlarini ko'rinadigan joyda, ryukzak cho'ntagida saqlaydi va jamoat transportida yoki savdo joylarida ham o'g'irlanishidan xavotirlanmaydi. Shuning uchun Yaponiyada mulkim o'g'irlanishidan deyarli xavotirlanmadim.

Kechasi tashqarida muammosiz yurishingiz mumkin!

Men Yaponiyaning universitetida magistratura bosqichida o'qidim. Magistratura talabalari universitet yotoqxonasida yashash muddati cheklanganligi sababli, kvartiraga ko'chish kerak edi. Ko'pgina hollarda, Yaponiyaning kvartiralarida mebel yo'q. Ko'chib o'tganimda, o'qish uchun stol ham yo'q edi, shuning uchun ilmiy-tadqiqot xonasiga tez-tez borardim. Ilmiy-tadqiqot xonasi bir necha aspirantlar uchun shaxsiy stollar tayyorlanadigan va shaxsiy narsalarini, masalan, darsliklarni qo'yish va ilmiy izlanishlar uchun joy edi. Lekin dars tayyorlash yoki dissertatsiya yozish uchun kech vaqtgacha ilmiy-tadqiqot xonasida qolardim. Soat 22:00 yoki 01:00 gacha o'qib, kechqurun uyga qaytardim. Men yolg'iz bo'lsam ham, uyga qaytishda xavotirlanmasdim.

Kechasi uyga qaytayotganimda, yaponlar kechasi ko'chada kamdan-kam yurishadi degan taassurotga ega bo'ldim. Soat 21:00 bo'lsa ham, ko'chalar sokin edi. Albatta, markaziy hududlarga borsangiz, vaziyat o'zgaradi deb o'ylayman, lekin yashagan joyim juda tinch edi. O'zbekistonga qaytganimda, yangi ko'z bilan qaradim va soat 23:00 da ham tashqarida odamlar ko'p ekanligini guvohi bo'ldim.

Ayollar ham kechasi ishlashi mumkin 

Universitetda yapon tilini o'rganganimda, birinchi marta Yaponiyaning konbinisi (convenience store - mini market) haqida bilib oldim. O'zbekistonda shunga o'xshash do'konlar yo'q, shuning uchun konbiniga qiziqishim kuchaygan va Yaponiyaga borganimda konbinida ishlashni xohlaganman. Yaponiyaga kelganimdan 6 oy o'tgach, konbinida arubaito (soatbay ish)ni boshladim.

Konbinilar ko'pincha 24 soat ishlaydi va kun davomida vaqtni bo'lib, smenalar bilan ishlaydi. Smenalar konbiniga qarab farq qiladi, lekin men 17:00 dan 22:00 gacha ishlardim. Konbinida ishlayotganingizda, forma kiyishingiz kerak, shuning uchun smena tugagach, kiyimni almashtirardim va soat 22:00 dan keyin konbinidan chiqib, uyga ketardim. Uyga borish uchun taxminan 30 daqiqa yurish kerak edi, lekin kech bo'lsa ham, ko'chadagi manzaradan zavqlanib, xavfsiz uyga qaytardim.

O'zbek tanishlarim orasida kechasi (22:00 dan 05:00-06:00 gacha) ishlaganlar ko'p edi. Ular orasida dugonalarim ham bor edi. Ular o'qish bilan band bo'lganlari uchun, ba'zida kechasi ishlaganlar. Lekin ularning aytishicha, kechasi ishlash xavfsiz bo'lib, hech qanday muammo bo'lmagan. Shunday qilib, kechasi xavfsiz ishlash mumkin bo'lgan Yaponiyada haqiqatdan ham xavfsiz davlat ekanini tushundim.

Agafurova Ruzigul 
2023-yilda Nagoya universiteti yuridik fakulteti magistratura bitiruvchisi